Zwycięstwo Supermana jeszcze nigdy nie było tak blisko. Uporczywie odrzucany, pomijany, negowany przez Twoją dziewczynę i profesorskie grono w grubych okularach, teraz sukcesywnie wdziera się na salony polskiej kultury. Walczył długo, cierpliwie udowadniając swoją wartość, spierając się o tożsamość, zbijając argumenty „że dla dzieci…”, „że bajeczki”.
Aż nastały tryumfalne dni, kiedy to bez zbytecznych kompleksów zajmuje miejsce w szeregu. I trwa pomiędzy ciurkiem zapisaną prozą, płytami z muzyką współczesną, staje ramię w ramię z animacją i z fotografią. Komiks jest sztuką! – mówi odważnie Człowiek Ze Stali. I oprócz cichego westchnienia niedowierzających Panów i Pań o słusznym wieku, nikt już temu stwierdzeniu nie zaprzecza.
Trudna droga ku akceptacji
Komiksom w Polsce nigdy nie było łatwo. Nie dano im szansy. Ze względu na ograniczoną propozycję wydawniczą rodzimego rynku, w świadomości naszych rodaków komiksowe opowieści utrwaliły się jako zabawne historyjki o kaczorach i innych gadających zwierzakach, bądź w postaci przygód latających superbohaterów.
Zobacz także: Sklep z komiksami w Banzaj.pl »Ich parodystyczne korzenie nie wzbudzały zaufania nawet wraz z rozszerzeniem oferty komiksowej. Nieoczytani w historiach obrazkowych, nieoswojeni z „przerysowaną” rzeczywistością – przez długie lata spychaliśmy komiks w kąt, jako „gorszą literaturę”, jako niezobowiązującą zabawę.
Tymczasem już od zarania swoich dziejów, opowieści z dymkami miały do zaproponowania o wiele więcej. To nie tylko historie, które zadowolą faceta dzieckiem podszytego. Wielokrotnie bowiem udowodniono już, że komiksy istnieją i funkcjonują w sąsiedztwie sztuki jako spójne i pełnoprawne komunikaty artystyczne. Dziś wiemy również, że zarzucana komiksom „karykaturalność” to ich czołowy atut. Parodia to siła historii obrazkowych. Komiksy, tworzone w duchu postmodernizmu, umiejętnie puszczają do czytelnika oko, zapraszają do wciągającej zabawy w rozszyfrowanie sensów, czytanie symboli, w rozpoznawanie kontekstów i aluzji. Nie są nieudolną kalką literatury, ale pomostem miedzy nią, a dzisiejszą popkulturą, między słowem a obrazem.
Superman na salonach
Na szczęście zostaliśmy uświadomieni. Świat poszedł na przód i nie musisz już dzisiaj niezauważalnie czmychać z empiku, ukrywając wstydliwie świeżo zakupiony komiks za pazuchą kurtki. Nie musisz toczyć batalii ze swoją dziewczyną, która uważa że komiksy są dla pięciolatków. Wystarczy, żebyś podsunął jej jakiś fajny, „babski” komiks pod nos, a nareszcie będzie Ci dany święty spokój.
Czytanie komiksów przestało być „głupotą”. Dowodem na to są wysokokulturalne czasopisma, w których recenzuje się książki na równi z „literaturą komiksową”, poważne rozprawy naukowe, ambitne prace magisterskie i doktorskie na temat sztuki dymków, dzieła teoretycznokomiksowe, festiwale, sympozja, spotkania, debaty i dyskusje. Najsolidniejszym jednak argumentem na wartość historii zawartych w dymkach, jest oczywiście, mówiąc całkiem serio i z nieposkromioną dumą – pełnowartościowa sztuka komiksu.
Superman niejedno ma imię
Twórcy literatury obrazkowej są obecnie artystami z krwi i kości, mają swoich fanów, obszerne bibliografie, znane życiorysy i niekwestionowane zasługi. Nikt już nie neguje wartości takich tytułów, jak: „Maus” Spiegelmana, „300” Millera, „Sandman” Gaimana, „V jak Vendetta” Moore’a. Pozycje te, bardzo rozpoznawalne - stały się kartą przetargową w dyskusji o komiksie, niemalże tytułami kluczami, broniącymi go jako sztukę.
Trzeba jednak wiedzieć, że propozycja komiksowego rynku jest bardzo rozległa. Możemy w niej przebierać wedle własnych upodobań, niemalże tak, jak we współczesnej literaturze. W sztuce komiksu wykształciły się już osobne gatunki, mogące zaspokoić różnorodne gusta, w jej ramach powstają zarówno arcydzieła, jak i tanie buble, tania erotyka i wysublimowane opowieści psychologiczne.
Cieszmy się zatem dzisiejszym tryumfem Supermana. Choć bez wątpienia czeka go jeszcze wyboista droga, to wszystkie znaki na niebie, na ziemi, w księgarniach i w Internecie mówią – że będzie tylko lepiej. Ubolewać nam pozostaje jedynie nad cenami komiksów. Fakt, że tak dużo musimy płacić za przyjemność komiksowej lektury sprawia, że ten, z totalnych nizin popkultury, już zupełnie wywindował na wysokie, elitarne miejsca.
